locatie op de kaart ↑ talud in de pastorietuin ↓ klik op kleine foto voor vergroting
- hoofdstraat naar het zuiden
- hoofdstraat, kruin naar het zuiden
- noorkant van de kruin
- links: zilveren baar met ierse, stenen gietmal
- zuidkant van de kruin
- noorder kerkpad ri zuid
- noorder kerkpad, ri noord
- kerkstraat ri oost
- hoofdstraat, kruin naar het noorden
Algemeen
De tijd van ontstaan van de wierde is niet precies bekend. Hij wordt rond 800 nC voor het eerst genoemd, maar is waarschijnlijk eeuwen ouder. Het was de grootste wierde van Nederland en had oorspronkelijk 16 ha aan oppervlak. Hij ligt op de kwelderrug die van Winsum naar Usquert loopten is 5,75m hoog. Hij is niet afgegraven.
De rechthoekige structuur stamt uit de vroege Middeleeuwen. De bebouwing is gespreid en dicht. Een handvol boerderijen op en aan de oostrand, op rechthoekige percelen, zijn het restant van de agrarische bebouwing.
Over de hele wierde lopen de wegen en paden parallel, in noord-zuid richting. Hierdoor is de oude blokvormige indeling nog goed herkenbaar.
Toen het gebied bedijkt was is men verhoogde stukken buiten de wierde gaan bewonen, die werden opgedeeld in kleine erven.
Nog steeds ligt de wierde voor een gedeelte vrij in het land, voornamelijk aan de oostkant.
Vondsten
Romeinse umbo (schildknop); germaanse aardewerkfragmenten, netverzwaringen, schaatsen (uit de terpentijd), en een stuk van een kam. Ook werd een 9e-10e eeuwse zilveren baar gevonden (op foto, met ierse, stenen gietmal).