Garnwerd

locatie op de kaart                         ↑  de wierde vanuit noordwest             klik op kleine foto voor vergroting ↓

Algemeen

Opgeworpen op het vroegere schiereiland Middag, op de rug Antum – Dorkwerd, aan de linkeroever van de Hunze-loop. De oudste aangetroffen bewoningsporen dateren uit de Vroege IJzertijd, plm 600 vC. Op grond van vondsten van Romeinese munten, moet de wierde in elk geval in de 1e eeuw bewoond zijn geweest, daarna is hij ook een periode niet bewoond geweest, waarschijnlijk als gevolg van wateroverlast. Aardewerkvondsten geven aan dat er vanaf ongeveer de 8e eeuw permanente bewoning was.
Het dorp werd rond het jaar 1000 voor het eerst schriftelijk vermeld.
De dorpswierde had een ronde opzet met een diameter van plm 225m. Het hoogste punt ligt nu op ongeveer 3,25m. Op de zuid- en oostflank na – waar ook de bebouwing staat – is hij afgegraven, vaak tot op de kwelderlaag, d.w.z. 1m onder het huidige maaiveld. Dat gebeurde in de 20-er jaren van vorige eeuw. De bebouwing heeft een blokvormige aanleg en was meer ambachtelijk dan agrarisch goriënteerd.
De oostflank is voor een stuk waarschijnlijk overbouwd met de Reitdiep-dijk. De Hunzeweg is voor een deel de zuidelijke rondweg en verder ligt de ringsloot langs de west- en noordkant.

Vondsten

Tal van Germaanse, Saksische en Frankische voorwerpen en vooral (resten van) aardewerk. O.a. Ruinen Wommels (6e-4e eeuw vC) en streepband (250vC- 200nC). Het betreft potten, kommen, kopjes, nappen, schalen; diverse typen kogelpot, smeltkroesje, spinklosjes, weefgewichten en rammelaars. Ook stukken van terra sigillata serviesgoed (70-400nC). IJzeren voorwerpen als een fibula, een set armbanden, stijgbeugels, sporen, en diverse gereedschappen. Romeinse munt van Antoninus Pius. Benen kammen, naalden spinklossen en glissen. Houten schalen en pluggen. Glazen en barnstenen kralen.