Winsum – gr

Locatie op de kaart                            ↑ vanaf hoofdstraat                        klik op kleine foto voor vergroting

Algemeen

Het wierdedorp werd waarschijnlijk al vanaf de 6e eeuw vC bewoond. Het ligt – net als Obergum – op een oude oostelijke oeverwal van de Hunze. Doordat de Fivel verzandde, werd de Hunze een belangrijkere verkeersader. In de periode 1000 – 1050 werd Winsum naar alle waarschijnlijkheid nog behoorlijk opgehoogd. Daarbij heeft het centrum zich door samenvoeging met kleinere wierden richting noordwest verplaatst. De huidige Hoofdstraat volgt de oude kwelderrug.
Ook  rond het jaar 1000 werd aan de oostkant de kerk gebouwd op een eigen platform. In die tijd is ook de toenmalige waterloop vergraven tot wat we nu kennen als het Winsumerdiep. Zo werd, in combinatie met wat aan de overkant in Obergum gebeurde, een centrum voor handelsverkeer ontwikkeld.
Waarschijnlijk heeft het dorp zich daardoor in de middeleeuwen tot handelsnederzetting ontwikkeld.
Het hoogste punt, bij de molen de Ster, aan de Molenstraat, ligt op 5,5m.

Vondsten

In wierden bij Winsum, uit de terpentijd: een kam met benen handvat, een  benen haarnaald, spinsteentje, rond potje en Romeinsche munten, waaronder een van Antoninus Pius; bronzen munten van Constantijn I, vaatwerk en scherven uit frankische en laat-saksische tijd.
Maar ook germaans aardewerk uit  de 1e eeuw nC, bijv netverzwaringen en spinschijfjes.